پیشینۀ بافندگی در ایران به هزاره‌های پیش از میلاد می‌رسد و روند شکل گیری و چگونگی دوام آن همانند سایر پدیده‌های صنعتی  هنری متأثر از فراز و نشیبهای تاریخی بوده است. همچنین شیوه تولید و نقش و نگارهای هر بافته‌ای خود منبع مهمی برای شناخت شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و اقلیمی جامعه تولید کننده آن به شمار می‌رود.از کنار هم قرار دادن الیاف طبیعی مانند حصیربافی، تا اختراع دوکهای گلی نخ ریسی - که نقطه عطفی در تاریخ بافندگی است - باید مدت زمانی طی شده باشد. در طبقات زیرین گنج دره - که قدمتش به هزاره دهم پیش از میلاد می‌رسد - آثاری از الیاف طبیعی به دست آمده است که به دور دسته یک تبر سنگی پیچیده شده بود. این اثر بیانگر این مطلب است که بشر در آن زمان الياف طبیعی را می‌شناخته و از آن در موارد مختلف استفاده می‌کرده است. کارلتون کن Carlton s. Coon در سال ۱۹۵۰ میلادی در غار کمربندی نزدیک بهشهر اکتشافاتی کرده است که در آن نشانه‌هایی از بافندگی با پشم گوسفند و موی بز پیدا و پس از تاریخ گذاری با کربن ۱۴، قدمت آن حدود ۶۵۰۰ پیش از میلاد تعیین شده استعلاوه بر آثاری که صرفاً دلیل وجود بافندگی است مانند پارچه و ابزار بافندگی، آثاری چون نقوش برجسته، مجسمه‌ها، مُهرها و سایر آثاری که به نحوی وجود لباس و جامه را بر پیکر انسان مجسم می‌سازد، منابع شناسایی صنعت - هنر بافندگی در ادوار مختلف تاریخی می‌باشند. مثل نقوش زنانی که بر گلیم معروف پازیریک نقش شده‌اند و هر یک لباس زیبا و کامل با سرپوشی شبیه چادر دارند که خود در شناخت بافندگی دوره هخامنشی بسیار مهم و جالب است. علاوه بر این سایر نقوش برجسته در تخت جمشید و کاشیهای لعابدار شوش نیز از منابع شناخت بافندگی دوره هخامنشی محسوب می‌شوند. البته بافندگی در ایران به دوران باستان بازمی‌گردد. در این دوره، انواع مختلفی از بافت‌های نساجی وجود داشت که شامل بافت‌های تنبور، قالیچه، پشمینه، گلیم و سفره بودند. دوران ماد و هخامنشی، بافندگی به عنوان یکی از صنایع اصلی مورد توجه قرار گرفت و به توسعه و رشد خود ادامه داد. اما در دوران اسلامی، بافت‌های نساجی مختلفی با نام‌هایی همچون جاجیم، کیف و دستمال تولید می‌شدند. در بررسی تاریخچه بافندگی در ایران در دوره صفویه، بافندگی به یکی از صنایعی تبدیل شد که توسعه بسیاری پیدا کرد. در این دوره، بافت‌های نساجی مختلفی تولید شد که شامل بافت‌های کرمانشاهی، گیلیم، قالیچه و پارچه‌های ابریشمی بودند. اما در دوره قاجاریه، با توسعه تجارت و اقتصاد، نساجی به یکی از صنایع عمده تبدیل شد و بافت‌های نساجی مختلفی با نام‌هایی همچون قالیچه، جاجیم و کیف تولید شدند.تاریخچه بافندگی در ایران در دوره پهلوی اول و دوم نیز قابل ملاحظه است. چرا که توسعه صنعت نساجی و افزایش تولید و صادرات باعث شد که این صنعت به یکی از مهم‌ترین صنایع کشور ایران تبدیل شود. در این دوره، بافت‌های نساجی مختلفی با نام‌هایی همچون کیف، پارچه، قالیچه و جاجیم تولید شدند. در دوره پس از انقلاب اسلامی نیز، توسعه صنعت بافندگی ادامه پیدا کرد و برخی بافت‌های نساجی مختلف با نام‌هایی همچون ملیم، گبه، جاجیم و قالیچه تولید می‌شوند

آشنایی با انواع بافندگی

فرآیند بافندگی می تواند پارچه های بادوامی مانند ساتن و پنبه ایجاد کند که هر روز از آنها استفاده می‌کنیم. اگرچه ما در زندگی روزمره از پارچه زیاد استفاده می کنیم، اما اغلب به این فکر نمی کنیم که این پارچه ها چگونه ساخته می‌شوند. از طریق یک الگو و فرآیند پیچیده به نام بافندگی، متخصصان آموزش دیده یا یک ماشین بافندگی خودکار می توانند پارچه هایی با کیفیت و زیبا ایجاد کنند. پارچه بافته شده به دلیل زیبایی، دوام و گرما بسیار شناخته شده است. در زیر، بیایید نگاهی دقیق به انواع بافندگی بیندازیم تا بفهمیم چه تکنیک‌هایی الگوها و بافت‌های مختلف ایجاد می‌کنند. بافت دارای الگوهای مختلفی است که به تولید مواد و جلوه های مختلف کمک می کند. گاهی اوقات برای ایجاد یک واحد بافت از یک الگوی بافت منفرد استفاده می شود، در حالی که سایر بافت ها برای ایجاد یک واحد نیاز به ترکیب چندین تکنیک ترکیبی دارند. انواع بافندگی از ساده تا بسیار پیچیده می‌تواند متفاوت باشد

بافت ساده، بافت بدون طرح

بافت ساده که به آن بافت زبانه ای نیز می گویند، ابتدایی ترین انواع بافت است. مانند هر بافتی، باید یک سیم تار و یک سیم پود داشته باشید. مقدار سیم ها و نسبت بین سیم ها به ایجاد الگوهای پیچیده کمک می کند. این فرآیند در مورد تمام بافت ها از جمله بافت ساده صادق است. نوع بافت ساده فقط به دو نخ پود در هر واحد بافت نیاز دارد که آن را ساده و در عین حال بادوام می کند.برای ایجاد این الگو، دو تکه نخ تار به موازات یکدیگر نگه داشته می شوند. سپس نخ پود متقاطع به صورت عمود بر روی نخ های تار می رود. این فرآیند یک شکل جعبه ای و مربعی از یک واحد بافت ایجاد می کند. برای تکمیل این بافت، کاموای تار و نخ پود باید هم اندازه باشند. وقتی از نخ‌های با اندازه‌های مختلف برای تار و سیم‌های پود استفاده می‌شود، در نهایت با گزینه‌های پارچه‌ای محبوب مانند پوپلین و تافته مواجه می‌شوید. این بافت از انواع بافندگی دستی است و خواهید دید که به سادگی زیادی انجام می‌شود

بافت تویل

الگوی بافت جناغی از انواع بافندگی با قلاب است و  با خطوط مورب در مقایسه با خطوط مستقیم بافت ساده مشخص می شود. بافت جناغی با استفاده از یک نخ پود و دو نخ تار درست می شود. نخ پود به صورت ضربدری و سپس زیر نخ پود کشیده می شود و یک الگوی مورب ایجاد می کند. با تغییر نسبت نخ های تار و پود می توان سبک بافت جناغی را تغییر داد. تا زمانی که نخ نسبت ۲:۱ را حفظ کند، مانند پیکربندی ۶:۳، صنعتگر یک الگوی بافت جناغی ایجاد می کند. تغییر جهت بافت در الگوی بافت جناغی می تواند الگوی شاه ماهی را معرفی کند که از انواع بافندگی مناسب برای چندین نوع الگوی پارچه است.قرن‌هاست که از پارچه جناغی استفاده می‌شود و جزء اصلی بسیاری از طرح‌های پارچه است. در قرون وسطی از الگوهای جناغی معمولاً برای پشم، ملحفه‌های رومیزی یا روتختی استفاده می‌شد. بافت تنگ این ماده را بادوام می کند و در عین حال برخی از جذابیت ها و سبک بصری را با الگوی مورب معرفی می کند. تیغه ها معمولاً برای شکل دادن به پارچه در فرآیند بافندگی استفاده و اغلب با نخ پشمی ایجاد می شوند

بافت سبد

الگوی سبدبافی یکی از انواع بافندگی دستی است و  می توان آن را به راحتی با هر روش بافندگی به راحتی درست کرد. این یک تنوع از بافت ساده است. بافت سبد با تعداد زوج نخ پود و تار یک الگوی بافت مربع ایجاد می کند.این دو نخ عمود بر یکدیگر قرار می گیرند، ابتدا از روی یکدیگر عبور می کنند و سپس زیر یکدیگر قرار می گیرند. بافت سبد با بافت ساده تفاوت دارد زیرا در بافت سبد امکان استفاده از چندین رشته نخ یا نخ وجود دارد. این متمایز کننده می تواند به شما این امکان را بدهد که یک بافت ساده با سه، چهار یا چند نخ پود و تار ایجاد کنید تا ساختار بافتی ضخیم و محکم بسازید