سیستمهای مشترک ریسندگی الیاف

سیستمهای معمول برای تبدیل الیاف کوتاه به نخ به سه سیستم پنبه ای فاستونی و پشمی تقسیم علاوه بر سیستمهای ریسندگی ،وق سیستمهای ریسندگی مختلف دیگری برای هر یک از الیاف ساقه ای و حیوانی وجود دارد سیستم ریسندگی پشمی معمولاً برای الیاف ضخیم پشم و الیاف ای کهنه پشم الیاف مصنوعی الياف مصنوعی میلیمتر و ضایعات استفاده میشود نخهای تولیدی در این سیستم ریسندگی دارای حجم زیاد ولی استحکام کم هستند. از طرف دیگر سیستم ریسندگی فاستونی که شامل عملیات بیشتری میباشد نخهایی تولید میکند که دارای استحکام بیشتر و از نظر ساختمانی ظریف میباشند سیستم فاستونی قدیمی میتواند به دو بخش الیاف پشم با طول متوسط تا بلند و الیاف مصنوعی با طول ۱۴۰ - ۷۰ میلی متر تقسیم شود با ارائه موفقیت آمیز دستگاه مبدل تا و به تا پس و تولید تا پس از الیاف مصنوعی با طول ،بلند سیستم فاستونی برای تولید بیشتر اصلاح شده است برش الیاف به طول کوتاه در عملیات فوق به مقدار زیادی از هزینه تولید کاست در غیر این صورت سیستم فوق خیلی پر هزینه میباشد بعضی مواقع از یک سیستم دیگر بنام سیستم نیمه فاستونی که در آن عملیات شانه زنی پشم حذف شده است برای نخ های با مصارف نهایی ویژه استفاده میشود سیستم ریسندگی پنبه ای یکی از سیستم های مهم تولید نخ میباشد که برای ریسندگی الیاف پنبه و الیاف مصنوعی استفاده می شود الیاف پنبه میتوانند هم بصورت کارد شده و هم بصورت شانه شده به نخ تبدیل شوند هنگامی الیاف پنبه را شانه میزنند که تولید نخها و پارچه های با کیفیت بالا مورد نظر باشند

سیستم ریسندگی پنبه ای

این سیستم ریسندگی همانطوری که از نامش پیداست در ابتدا برای ریسندگی الیاف پنبه توسعه یافت از زمانی که الیاف مصنوعی بوجود آمدند این سیستم به آسانی برای ریسندگی ،آنها بدون تغییرات قابل ملاحظه ای در ساختار خط تولید و نوع ماشین آلات مورد استفاده قرار گرفت سیستم قدیمی ریسندگی پنبه ای معمولاً برای پنبه و الیاف مصنوعی با طول تا ۴۰ میلی متر و ظرافت ۳ دنیر استفاده میشود این سیستم بطور مناسب برای الیاف مصنوعی با طول تا ۷۵ میلیمتر نیز اصلاح شده انستم به سیستم ریسندگی پنبه ای اصلاح شده معروف است علت عمده ناسازگاری سیستم ریسندگی پنبه ای برای الیاف مصنوعی بجای استفاده از سیستم ریسندگی فاستونی بالا بودن هزینه تولید در سیستم ریسندگی فاستونی میباشد که این هزینه تا دو برابر هزینه تولید در سیستم ریسندگی پنبه ای میباشد بنابراین عجیب نیست که در کشورهای صنعتی حجم عمده الیاف مصنوعی در سیستم ریسندگی پنبه ای استفاده میشود که این سیستم بر سیستمهای پشمی و فاستونی ترجیح داده میشود

خواص ليف و قابلیت ریسندگی

خواص الياف بطور وسیعی روی عملیات و قابلیت ریسندگی تمام الیاف کوتاه موثر است بطوريکه خواص معینی از الیاف مانند ،تجعد تکمیل ،ریسندگی اصطکاک و رطوبت بازیافتی فاکتورهایی هستند که در مراحل مختلف تولید نخ اثر زیادی دارند خصوصیات لیف مانند طول ليف دنیر و مقاومت نه تنها روی حد ریسندگی ظریفترین نخی که بوسیله الیاف معین میتواند ریسیده شود بلکه روی کیفیت نخ نیز تاثیر میگذارند این خصوصیات و اهمیت آنها در ارتباط با عملیات قابلیت ریسندگی و کیفیت نخ به یک مطالعه دقیق برای ریسندگی موفقیت آمیز الیاف مصنوعی و مخلوط آنها در سیستم پنبه ای نیاز دارد

طول الياف                         

طول الیاف یکی از مهمترین خواص لیف میباشد که نه تنها روی قابلیت ریسندگی بلکه روی کیفیت نخ نیز موثر است یک لیف با طول بلند میتواند در ریسندگی نخی ظریفتر استفاده شود که در این صورت ضریب تاب کمتر بوده و عملیات ریسندگی آسانتر انجام میگیرند اما الیاف با طول بیش از حد بلند موجب مشکلاتی در عملیات ریسندگی بخصوص کاردینگ میشوند که در اینصورت و در صورت داشتن ظرافت بیش از حد الیاف تمایل به ایجاد نپ دارند در طول مرحله کشش نیز چنین مشکلاتی بوجود خواهند آمد بطور کلی هرچه طول لیف بیشتر باشد کیفیت نخ تولیدی بهتر خواهد بود استفاده از الیاف با طول بلند جهت افزایش حد ریسندگی کاهش پرز نخ و کاهش خاصیت گلوله شدن الیاف در سطح پارچه مفید میباشد همچنین با افزایش طول ،لیف بهره وری نیز افزایش مییابد بدلیل اینکه نخی که از یک لیف با طول بیشتر تولید میشود نیاز به تاب کمتری دارد همچنین در مورد الیاف مخلوط طول اجزاء مختلف باید مورد بررسی قرار گیرند

ظرافت در الیاف ریسندگی

ظرافت لیف مهمترین خصوصیت لیف میباشد که روی حد ریسندگی موثر است که بطور عمده بوسیله تعداد الیاف در سطح مقطع عرضی نخ تعیین می.شود از یک لیف ظریفتر میتوان نخ ظریفتر نیز ریسید. در واقع دنیر نخ و دنیر لیف طوری به هم بستگی دارند که به عنوان یک قاعده تجربی برای یک کیفیت بهینه برای نخ و انجام عملیات ،ریسندگی تعداد الیاف در سطح مقطع عرضی نخ نباید از حداقل تعداد معینی کمتر باشد مثلاً حداقل تعداد لیف برای طول ۳۸ میلی متر ۸۵ لیف و برای طول ۶۱ میلی متر ۶۸ لیف میباشد علاوه بر حد ریسندگی ظرافت لیف به مقدار زیادی روی نایکنواختی نخ مقاومت نخ عملیات اجرائی ریسندگی و دیگر پارامترهای نخ تاثیر میگذارد هر چه لیف ظریفتر باشد، برای یک نخ با نمره معین به تعداد لیف بیشتری در سطح مقطع عرضی نخ نیاز داریم علاوه بر عوامل مختلف نایکنواختی نخ به حد ریسندگی نیز بستگی دارد تعداد بیشتر الیاف در سطح مقطع عرضی نخ باعث یکنواختی بیشتر نخ میشوداز آنجایی که الیاف ظریفتر دارای سطح جانبی بیشتری هستند لذا برای رسیدن به مقاومت اپتیمم نخ الیاف ظریفتر نیاز به ضریب تاب کمتری دارند بنابراین میزان تاب برای نخی با مقاومت بهینه که از الیاف ظریفتر تولید میشود کمتر است چنین کاهشی در زاویه تاب و در نتیجه کاهش حالت مورب لیف در نخ  سهم مقاومت لیف درنخ ریسیده شده با افزایش زاویه تاب کاهش مییابد  موجب استحکام بیشتر نخ می شود

تكميل الياف ریسندگی

برای اینکه عملیات روی الیاف مصنوعی بدون مشکل باشد بر روی آنها عملیات تکمیل سطحی انجام میدهند این تکمیلها معمولاً به عنوان تکمیل های ریسندگی تولید لیف بکار گرفته میشوند و معمولاً بلافاصله بعد از عملیات اکستروژن یا در دیگر مراحل عملیات بوسیله غوطه ورسازی یا اسپری انجام میگیرد تکمیل الیاف به روشهای زیر موجب سهولت در امر ریسندگی میشود با پراکنده سازی الکتریسیته شارژ شده موجب کنترل الکتریسیته ساکن میشود

• نیروی وارد شده بر پوشش کاردینگ را کاهش میدهد کاهش شکستگی الیاف بویژه در عملیات بازکردن و کاردینگ

• کاهش تمایل به ایجاد نپ

• کاهش تمیز کننده ها مثل غلتکهای ماهوتی و گرد و غبار Fly Waste

• کمک به سهولت کشش الیاف

• افزایش چسبندگی بین الیاف

بعضی از تکمیل های ریسندگی بصورتی است که یک لایه بسیار نازک از روغن روی سطح خارجی تشکیل میشود که باعث افزایش استحکام الیاف خواهد شد

منبع

برگرفته از کتاب ریسندگی الیاف مصنوعی در سیستم پنبه ای

نوشته میر رضا طاهری